Veelgestelde vragen

Hier vindt u een kort overzicht van momenten van participatie en besluitvorming.

Het is gebruikelijk dat in een principeverzoek alleen op hoofdlijnen wordt omschreven wat het planvoornemen is. Het is het startpunt in de procedure voor een wijziging van een bestemmingsplan. Een principeverzoek is bedoeld om af te tasten of het initiatief past binnen de ruimtelijke visie van de gemeente, en of de gemeente bereid is om een uitgewerkt plan (ontwerpbestemmingsplan) in behandeling te nemen en er een besluit over te nemen. Nu de gemeente Het Hogeland positief heeft gereageerd op het principeverzoek starten we, samen met de omgeving met verdere uitwerking van het plan (zie: planning).

De college van B&W van de gemeente Het Hogeland heeft in november 2022 positief besloten op ons principeverzoek. Daarmee geeft het college aan dat we de plannen verder uit kunnen werken en dat het bereid is om het (ontwerp-) bestemmingsplan vervolgens te beoordelen. Hoe het proces van besluitvorming werkt, leest u hier.

We werken met de omgeving de plannen verder uit en deze plannen moeten dan worden onderzocht op haalbaarheid en eventuele effecten (hydrologie, verkeer e.d.). Daarna is het aan de gemeente om te besluiten of de ontwikkeling door kan gaan. Zie: planning.

Zeker! Wij houden u via de nieuwsberichten op de website en onze nieuwsbrief op de hoogte van de momenten van participatie en besluitvorming en de manier waarop u kunt meedenken.

De natuuruitbreiding en ontwikkeling van de natuurbegraafplaats zal plaatsvinden op het aangekochte perceel. Hiervoor is een bestemmingsplanwijziging nodig. Als blijkt dat er buiten dit gebied extra voorzieningen nodig zijn, of wijziging van voorzieningen ten behoeve van de natuuruitbreiding of het natuurbegraven, dan overleggen we met de gemeente hoe we dit mogelijk maken.

Natuurmonumenten heeft in de gebiedsvisie Kardinge Geeft de ambitie opgenomen om natuurgebied Kardinge uit te breiden en meer verbindingen te creëren met omliggende natuurgebieden. Dit voormalige landbouwperceel van 38 hectare kwam beschikbaar en is een zeer geschikte plek om aansluitend op het Beijumerbos een halfopen boslandschap te creëren waarmee we een eerste stap zetten in onze ambitie voor Kardinge.

Daarnaast kunnen we met de mogelijkheid tot natuurbegraven voorzien in een groeiende behoefte aan een laatste rustplaats in de natuur. Een natuurbegraafplaats biedt bovendien zekerheid dat de natuur op deze plek voor altijd blijft bestaan.

We maken natuurbegraven alleen mogelijk op plekken waar we kunnen garanderen dat de natuur erop vooruit gaat. Dat is juist op dit perceel het geval: we vormen landbouwgrond om tot hoogwaardige natuur, met een mooie aansluiting op het Beijumerbos. Wat betreft het zicht op natuurbegraven; dat is een belangrijk aandachtspunt voor het landschapsontwerp, waar we samen met de omgeving aan gaan werken, en waar we zoveel mogelijk rekening mee houden.

In de gebiedsvisie Kardinge Geeft staat dat Natuurmonumenten Kardinge wil verbinden met omliggende natuurgebieden, waaronder Koningslaagte. De visie gaat over een periode van 18 jaar. We hebben nog niet uitgewerkt hoe we dat gaan doen. De realisatie van deze 38 hectare natuuruitbreiding zien we als een eerste stap.

Een natuurbegraafplaats is in eerste instantie een natuurgebied en wordt beheerd als natuurgebied. De natuur staat voorop. Er is ruimte voor reeën, hazen en vele andere dieren. Er komen geen hekken om het gebied, we houden rekening met voldoende schuilplekken voor alle dieren en we maaien niet in de kraamperiode van de dieren.

Kardinge wordt nu ook druk bezocht. Er leven nu ook reeën, hazen en vele soorten vogels. Voor de dieren is belangrijk dat er voldoende schuilplekken zijn. Daar zullen we bij het maken van een inrichtingsplan rekening mee houden. De verworven percelen zijn voornamelijk open graslanden. Door aanplant van struiken en bomen en het creëren van rustige plekken (zonder paden) wordt het leefgebied voor de dieren juist beter.

De natuurgraven liggen verspreid over het gebied en de natuurbegravingen vinden ook verspreid over het gebied plaats. Voor wandelaars leggen we paden aan. Op de natuurbegraafplaatsen die al enkele jaren geopend zijn, zien we dat dat werkt: daar zijn ook bloemrijke graslanden aanwezig, ook op gronden die ooit in gebruik waren als akkers.

Welke soorten we hier verwachten, hangt nauw samen met de uiteindelijke inrichting. We denken aan een halfopen boslandschap met open plekken, geleidelijke bosranden, struiken, vrijstaande bomen en water. Dit type landschap is een goed leefgebied voor onder andere: otter, das, waterspitsmuis, dwergmuis, watervleermuis, meervleermuis, ringslang, heikikker, poelkikker, bruine kikker, geelsprietdikkopje, bruine vuurvlinder, argusvlinder, moerassprinkhaan, zompsprinkhaan, greppelsprinkhaan, wilde bijen, groene glazenmaker en andere libellensoorten. Ook reeën en hazen zullen zich hier thuis (blijven) voelen.

In de periode dat natuurbegraven mogelijk is, zorgt Natuurbegraven Nederland voor het beheer. Dat gebeurt in nauwe afstemming met Natuurmonumenten en op basis van een gezamenlijk opgesteld beheerplan dat past bij de gebiedsvisie Kardinge. Na de laatste natuurbegraving neemt Natuurmonumenten het beheer weer over, en beschermt de natuur tot in de eeuwigheid.

Om te mogen begraven moet er voldoende ruimte zijn tussen het grondwater en het maaiveld (de bovenkant van de grond). Dat is wettelijk vastgelegd. De afstand in Kardinge is hier nu onvoldoende en daarom zullen we moeten ophogen. We verwachten dat de grond in delen van het gebied met circa 80 tot 120 centimeter moet worden opgehoogd, om aan de wet te kunnen voldoen. Of deze verwachting klopt en hoe we de ophoging gaan realiseren, moeten we nog nader onderzoeken (zie: planning). Zaken zoals het type ondergrond en de mogelijkheid van gebruik van grond uit de omgeving spelen allemaal een belangrijke rol.

Natuurbegraven is gebonden aan wettelijke voorschriften over de bescherming van bodem en grondwater, zogenaamde milieuhygiënische voorwaarden. Hiermee is de bescherming van de bodem en het grondwater tegen verontreiniging wettelijk geborgd. Ook is wettelijk bepaald dat natuurbegraven in drinkwaterbescherminsggebieden niet mogelijk is.

Er zijn diverse onderzoeken uitgevoerd naar de effecten van natuurbegraven op de milieukwaliteit op en in de omgeving van de natuurbegraafplaats, o.a. door Alterra (tegenwoordig Wageningen Environmental Research). In 2017 concluderen ze dat natuurbegraven geen blijvend negatieve invloed heeft op de vegetatie, niet in de onderzochte bossen en niet in graslanden.

**Alterra 2013: Haas, de, W. en E.A. de Vries, 2013. Natuurbegraafplaatsen in Nederland; Landelijke inventarisatie 2013. Wageningen, Alterra Wageningen UR (University & Research Centre)
**Alterra 2017: Vries, B. de, W. Wamelink, W. de Haas, J. Frissel, M. van Adrichem, 2017. Effecten van natuurbegraven op de vegetatie op Natuurbegraafplaats Heidepol; Natuurbegraven in praktijk. Wageningen, Wageningen Environmental Reasearch

Een lichaam ontbindt in de bodem, niet in het grondwater. Natuurbegraven gebeurt namelijk altijd minimaal 30 centimeter boven de gemiddeld hoogste grondwaterstand.

Natuurbegraven is gebonden aan wettelijke voorschriften over de bescherming van bodem en grondwater, zogenaamde milieuhygiënische voorwaarden. Hiermee is de bescherming van de bodem en het grondwater wettelijk geborgd.

Natuurmonumenten wil de natuur in Nederland behouden, versterken én ontwikkelen. Door tegemoet te komen aan de behoefte van mensen aan een laatste rustplaats in de natuur kunnen wij onze ambitie dichterbij brengen. De bijdragen uit natuurbegraven ondersteunen de ambitie om natuur in Nederland te behouden, versterken en ontwikkelen. We realiseren alleen natuurbegraafplaatsen in gebieden waar we kunnen garanderen dat de natuur erop vooruitgaat.

Met de keuze voor een natuurgraf bieden we mensen een mogelijkheid om zelf een bijdrage te leveren aan behoud, versterking en ontwikkeling van de natuur: een manier om meer natuur na te laten voor generaties na ons. We werken hierbij samen met Natuurbegraven Nederland.

Zowel Natuurmonumenten als Natuurbegraven Nederland wil de natuur in Nederland behouden, versterken én ontwikkelen. Door samen te werken kunnen we gebruik maken van elkaars expertise én kunnen we tegemoetkomen aan een behoefte van mensen aan een laatste rustplaats in de natuur. We realiseren alleen natuurbegraafplaatsen in gebieden waar we kunnen garanderen dat de natuur erop vooruitgaat: de natuur staat altijd voorop.

De ambitie van Natuurmonumenten voor Kardinge is kostbaar. Zonder de realisatie van natuurbegraven in samenwerking met Natuurbegraven Nederland kan Natuurmonumenten die ambitie niet realiseren.

Door de landelijke samenwerking met Natuurbegraven Nederland kunnen we meer natuur realiseren, verbeteren en voor altijd behouden. We kunnen Kardinge uitbreiden, inrichten én voor de toekomst beheren. Bovendien komen we hiermee tegemoet aan de wens van mensen om een laatste rustplaats te vinden in de natuur. Daarmee dragen zij als nalatenschap ook bij aan de natuur.

Er is ongeveer 38 hectare aangekocht voor de uitbreiding van Kardinge. Op 30 hectare daarvan is ruimte voor het kiezen van een plekje voor een natuurgraf. De natuurbegraafplaats wordt een onderdeel van het bestaande natuurgebied Kardinge.

Het totale aangekochte gebied is 38 hectare. Op 30 hectare daarvan willen we natuurbegraven mogelijk maken. Op de natuurbegraafplaats bepaalt de natuur waar en hoeveel natuurgraven gerealiseerd kunnen worden. Zo kan er niet onder boomkronen begraven worden en ook niet in de buurt van bijvoorbeeld een nest van een beschermde vogel. De ruimte die de natuur en het landschap biedt is voor ons dus bepalend voor het aantal natuurgraven en de plek van de natuurgraven.

Natuurmonumenten en Natuurbegraven Nederland hebben als uitgangspunt dat maximaal 10% van een natuurbegraafplaats gebruikt wordt voor de natuurgraven. Op 90% van de natuuurbegraafplaats wordt dus niet begraven. Wij verwachten dat over 40 jaar hier ongeveer 10.000 overledenen hun laatste rustplaats in de natuur hebben gevonden.

Nabestaanden krijgen een dagdeel de tijd voor een uitvaart. Dit betekent dat er maximaal twee begrafenissen per dag kunnen zijn. Ervaring op andere natuurbegraafplaatsen leert dat er na een aantal jaren zo’n 250 begrafenissen per jaar zullen plaatsvinden.

Het aantal bezoekers zal naar mate er meer mensen zijn begraven langzaam toenemen. We gaan uit van gemiddeld 15 bezoekers per dag, na tien jaar.

Er zijn wettelijke voorschriften. De bovenkant van een grafkist moet minimaal 65 cm onder het maaiveld liggen. Een kist is gemiddeld 50 centimeter hoog. De bodem van het graf is dan 115 cm onder het maaiveld.

Het gebied bestaat uit klei. Klei is geen geschikte bodem voor begraven. Daarom zal het gebied op de plekken waar natuurgraven gerealiseerd worden, opgehoogd moeten worden.

We verwachten dat delen van het gebied met circa 80 centimeter en op sommige plekken met 120 centimeter moet worden opgehoogd. Of deze verwachting klopt en hoe we gaan ophogen, moeten we nog nader onderzoeken en uitwerken (zie: planning).

Nee, op natuurbegraafplaatsen van Natuurbegraven Nederland is het niet mogelijk as uit te strooien. Wel bestaat de mogelijkheid om as te begraven, bijvoorbeeld in een urn.

Op dit moment kan er nog geen plekje gereserveerd worden. Wie interesse heeft, kan dat aangeven bij Natuurbegraven Nederland. Kijk voor meer informatie op de website van Natuurbegraven Nederland.

Kijk voor meer informatie op de website van Natuurbegraven Nederland.

Er komt een nieuw natuurgebied waar gerecreëerd kan worden. De natuurgraven zijn in de meeste gevallen niet zichtbaar omdat er geen grafstenen geplaatst worden, maar enkel een liggende boomschijf die in de loop van de tijd vergaat. Het natuurgraf kan dan worden teruggevonden middels GPS-coördinaten.

Zoals bij ieder ander toegankelijk natuurgebied zullen er extra bezoekers naar het gebied komen, ook voor de uitvaarten en later wanneer nabestaanden een natuurgraf bezoeken. Daarom is een goede ontsluiting van het gebied en voldoende parkeergelegenheid belangrijk. Door beplanting kan het zicht van omwonenden op het natuurbegraven en de ceremonies beperkt worden. De inrichting werken we samen met de omgeving uit (zie: planning).

De route naar de natuurbegraafplaats is een belangrijk punt van aandacht. De mogelijkheden voor ontsluiting van het gebied zijn beperkt. Nu we de boerderij aan de Oosterseweg 31 hebben kunnen aankopen, ligt het voor de hand dat het gemotoriseerd verkeer hier heen geleid wordt. De ontsluiting gaan we verder uitwerken.

Het aantal auto’s dat naar een uitvaart komt varieert. Gemiddeld genomen gaan we uit van zo’n 30 auto’s per uitvaart.

Voor natuurbegraven zijn enkele faciliteiten nodig: een informatieruimte om gesprekken te voeren met mensen die overwegen een natuurgraf te reserveren, een ruimte voor afscheid en ruimte voor een beheerdersschuur. We hebben de boerderij aan de Oostserseweg 31 kunnen aankopen. Daarmee kunnen we (een deel) van de benodigde faciliteiten invullen.

Bij een natuurbegrafenis is intimiteit in ieders belang, zowel voor omwonenden als voor de nabestaanden. Juist daarom zal hier veel aandacht voor zijn in het ontwerp.

In onze gebiedsvisie Kardinge Geeft hebben we omschreven dat we streven naar een landschap met open plekken, geleidelijke bosranden, struiken, vrijstaande bomen en water. Net als in de andere delen van Kardinge willen we ook wandelpaden aanleggen.

Het Groninger landschap is inderdaad vrij vlak. Toch zijn er ook hier kleine hoogteverschillen. Sommige hoogteverschillen zijn in het verre verleden op natuurlijke wijze ontstaan door de invloed van de zee. Andere hoogteverschillen zijn door de mens opgeworpen voor bijvoorbeeld de bouw van woonwijken. Beijum en Zuidwolde liggen ongeveer 80 tot 100 centimeter hoger in het landschap dan de omringende gronden.

Op een natuurbegraafplaats gelden dezelfde huisregels als in de meeste andere natuurgebieden. Honden zijn aangelijnd welkom.

Het natuurgebied is toegankelijk tussen zonsopgang en zonsondergang, net als andere natuurgebieden. Dit is om de dieren in het gebied rust te bieden.